W dzisiejszym poście prezentuję Monitor Skażenia Powierzchni SCM-3, czyli Surface Contamination Monitor, którego można w pełni i z pełną odpowiedzialnością nazwać następcą stosowanego EKO-C w wersji z licznikiem Geigera typu SBT-10A. Zastosowano w nim wskaźnik wychyłowy, który jednocześnie posiada kilka zakresów pomiarowych: CPS, CPM, µGy/h i V. Monitor jest czuły na promieniowanie gamma, nisko- i wysokoenergetyczną betę oraz częściowo na wysokoenergetyczną alfę.
Widok na okno licznika Geigera SBT-10A
Mimo że pomiar wskazywany jest na wskaźniku analogowym, podobnie jak w RKP-1 i 1-2, jego zasada działania jest zupełnie inna. Sam pomiar analizowany jest w procesorze, co zapewnia mu niezmienny, z upływającym czasem, błąd pomiarowy wywołany starzeniem elementów dyskretnych RC. Dzięki temu monitor zachowuje bardzo długo warunki początkowej kalibracji. Zapewnia to stabilność stałej czasowej 40 s dla najniższego zakresu i 1 s dla najwyższego zakresu. Stałą czasową można odpowiednio skrócić dwukrotnie, trzymając przycisk MODE podczas włączania miernika, lub czterokrotnie, trzymając przycisk RESET w czasie włączania. Wskaźnik jest wizualizacją zebranych informacji w procesorze i przedstawia w prosty i przejrzysty sposób wynik pomiaru. Niestety, nie ma on podświetlenia, ale skala pokryta jest farbą o okresowym świeceniu, co po chwilowym, kilku sekundowym naładowaniu światłem, np. latarki, zapewnia widoczność skali na kilkadziesiąt minut.
Zasilanie miernika odbywa się za pomocą wbudowanego akumulatora Li-Ion typu 18650 (umieszczonego w koszyku w celu łatwej wymiany, gdy po kilku latach ulegnie zużyciu), zapewniającego energię do działania przez minimum 35 h. Ładowanie miernika odbywa się przez port USB 2.0 B (drukarkowy); za pomocą tego portu realizowana jest także transmisja danych. Urządzenie posiada obok wspomnianego portu przełącznik do wyłączania dźwięku, celem dyskretnych pomiarów, np. podczas poszukiwania gorących przedmiotów na giełdzie.
Widok na port USB 2.0 B i przełącznik Wł i Wył dźwięk
Widok ogólny
Przyrząd pomiarowy uruchamiamy za pomocą przełącznika POWER. Następnie, za pomocą przycisku MODE, wybieramy zakres pomiarowy: CPS, CPM, µGy/h, a także napięcie naładowania akumulatora w V, sygnalizowane odpowiednio świecącymi diodami. Towarzyszą im diody określające współczynnik iloczynu wskazania wskaźnika i odpowiedniego współczynnika. Przykładowo, na poniższym zdjęciu w zakresie CPS 4,20 x współczynnik 0,1, co oznacza, że wskazanie wynosi 0,42 CPS. Miernik zmienia zakres automatycznie w przypadku przepełnienia niższego zakresu na wyższy i odwrotnie. Można go ręcznie zresetować, przyciskając przycisk RESET.
Do pomiaru mocy dawki promieniowania gamma służy stalowy filtr, mocowany na magnesy i ustalony w odpowiedniej pozycji za pomocą wkrętów, które wchodzą w otwory na filtrze.
Widok na filtr beta, który wykonany ze stali nierdzewnej. Na foto nie została zdjęta folia ochronna po cięciu laserowym detalu.
Masa miernika to około 750 g, a został on dociążony i wyważony ciężarkami o wadze około 160 g, które zapewniają równowagę. Dzięki temu przyrząd leży w dłoni i utrzymuje pozycję poziomą.
Poniżej przedstawiam krótki film z działania miernika.
Dziękuję uprzejmie za poświęcony czas i zachęcam do zakupu miernika SCM-3. W razie problemów ze znalezieniem go na Allegro lub OLX, proszę o bezpośredni kontakt ze mną. Przekażę informacje bezpośrednio do autora sprzętu: wmserwis.polon@gmail.com.
